Khi “Parasite” (Ký Sinh Trùng) của đạo diễn Bong Joon-ho làm nên lịch sử tại lễ trao giải Oscar 2020, cả thế giới phải ngỡ ngàng trước sức mạnh của điện ảnh Hàn Quốc. Tuy nhiên, đây không phải là thành công bất ngờ mà là kết quả của một hành trình dài phát triển bền bỉ, từ một nền công nghiệp non trẻ đến đế chế giải trí có tầm ảnh hưởng toàn cầu.
Điện ảnh Hàn Quốc có nguồn gốc từ những năm 1920, nhưng phải trải qua nhiều thăng trầm do ảnh hưởng của chiến tranh và thời kỳ độc tài quân sự. Bước ngoặt đến vào cuối những năm 1990, khi chính phủ Hàn Quốc nhận ra tiềm năng kinh tế và văn hóa của ngành công nghiệp điện ảnh và bắt đầu đầu tư mạnh mẽ vào lĩnh vực này.
“Làn sóng Hàn Quốc” (Hallyu) trong điện ảnh thực sự bùng nổ vào đầu những năm 2000 với những tác phẩm như “Shiri” (1999), “JSA - Joint Security Area” (2000) và “Oldboy” (2003) của đạo diễn Park Chan-wook, tạo tiếng vang lớn tại các liên hoan phim quốc tế.
Năm 2019, “Parasite” của đạo diễn Bong Joon-ho đã tạo nên cơn địa chấn trong làng điện ảnh thế giới. Bộ phim không chỉ giành giải Cành Cọ Vàng tại Liên hoan phim Cannes danh giá mà còn làm nên lịch sử khi trở thành phim không nói tiếng Anh đầu tiên giành giải Phim hay nhất tại Oscar, cùng với 3 giải Oscar quan trọng khác: Đạo diễn xuất sắc, Kịch bản gốc xuất sắc và Phim quốc tế xuất sắc.
“Parasite” là một kiệt tác điện ảnh với cốt truyện sâu sắc về bất bình đẳng xã hội, được kể qua câu chuyện của hai gia đình thuộc hai tầng lớp khác nhau: gia đình nghèo khó họ Kim và gia đình giàu có họ Park. Phim kết hợp hoàn hảo giữa hài kịch đen, phim kinh dị và phim chính kịch xã hội, khiến khán giả toàn cầu phải suy ngẫm về vấn đề phân hóa giàu nghèo trong xã hội hiện đại.
Xem trailer phim “Parasite”:
Bong Joon-ho, sinh năm 1969, là một trong những đạo diễn tài năng nhất của điện ảnh Hàn Quốc và thế giới. Trước “Parasite”, ông đã khẳng định tài năng qua các tác phẩm như “Memories of Murder” (2003), “The Host” (2006), “Mother” (2009), “Snowpiercer” (2013) và “Okja” (2017).
Phong cách làm phim của Bong Joon-ho nổi bật với khả năng pha trộn nhiều thể loại, tạo nên những tác phẩm vừa mang tính giải trí cao vừa chứa đựng những thông điệp xã hội sâu sắc. Ông thường khắc họa các vấn đề xã hội như phân hóa giai cấp, hậu quả của chủ nghĩa tư bản và sự tha hóa của con người trong xã hội hiện đại.
Song song với thành công của điện ảnh, phim truyền hình Hàn Quốc (K-Drama) cũng tạo nên cơn sốt toàn cầu, đặc biệt trên các nền tảng phát trực tuyến như Netflix, Disney+ và HBO. Những bộ phim như “Squid Game”, “Crash Landing on You”, “Itaewon Class”, “Kingdom” và “Extraordinary Attorney Woo” đã thu hút hàng triệu khán giả quốc tế.
“Squid Game” (2021) đặc biệt tạo nên hiện tượng toàn cầu, trở thành series được xem nhiều nhất trên Netflix với hơn 1,65 tỷ giờ xem trong 28 ngày đầu tiên. Bộ phim không chỉ gây sốt về mặt giải trí mà còn làm dấy lên nhiều cuộc thảo luận về bất bình đẳng xã hội, nợ nần và chủ nghĩa tư bản muộn.
Thành công của điện ảnh và phim truyền hình Hàn Quốc đến từ nhiều yếu tố:
Kịch bản sáng tạo và đa dạng: Từ phim lãng mạn, hài hước đến kinh dị, giật gân hay chính kịch xã hội sâu sắc.
Chất lượng sản xuất cao: Đầu tư mạnh về mặt hình ảnh, âm thanh, thiết kế sản xuất.
Diễn xuất xuất sắc: Các diễn viên Hàn Quốc như Song Kang-ho, Choi Min-sik, Lee Jung-jae không chỉ nổi tiếng trong nước mà còn được công nhận trên trường quốc tế.
Kết hợp giữa giải trí và thông điệp xã hội: Các tác phẩm vừa mang tính giải trí cao vừa đề cập đến các vấn đề xã hội sâu sắc.
Chiến lược quảng bá quốc tế thông minh: Tận dụng hiệu quả các nền tảng phát trực tuyến và mạng xã hội để tiếp cận khán giả toàn cầu.
Sự thành công của điện ảnh và phim truyền hình Hàn Quốc không chỉ mang lại lợi ích kinh tế to lớn mà còn góp phần quảng bá văn hóa, lịch sử, ẩm thực và phong cách sống của Hàn Quốc đến khán giả quốc tế.
Nhiều địa điểm quay phim đã trở thành điểm du lịch hút khách, các món ăn xuất hiện trong phim trở nên phổ biến toàn cầu, và ngôn ngữ Hàn Quốc ngày càng được nhiều người học tập. Đây là minh chứng cho sức mạnh của “văn hóa mềm” (soft power) trong việc tạo dựng hình ảnh quốc gia và ảnh hưởng toàn cầu.
Từ một quốc gia chỉ được biết đến qua lịch sử chiến tranh và phát triển kinh tế, Hàn Quốc giờ đây đã trở thành cường quốc văn hóa, nơi sản sinh ra những tác phẩm nghệ thuật có khả năng vượt qua “rào cản phụ đề 1 inch” (như lời Bong Joon-ho) để chạm đến trái tim khán giả toàn cầu.
Điện ảnh Hàn Quốc đã và đang tiếp tục khẳng định vị thế của mình trên bản đồ điện ảnh thế giới, không còn là “điện ảnh châu Á” mà đã trở thành một phần quan trọng của nền điện ảnh toàn cầu với những đóng góp độc đáo và có giá trị.