Bạn có bao giờ tự hỏi điều gì ẩn sau ánh mắt quyết tâm của vận động viên Olympic, sự tỉ mỉ trong công nghệ hay giai điệu cuốn hút của K-pop? Đó là ngọn lửa rực cháy của niềm tự hào dân tộc. Chào mừng các bạn trở lại với Góc Hàn Quốc! Trong những năm tháng sống tại đây, mình đã thấy niềm kiêu hãnh ấy ánh lên từ mọi người. Dù đôi khi bị gọi là 국뽕 (chủ nghĩa dân tộc cực đoan), mình tin đó là niềm tự hào chính đáng, hun đúc từ máu, mồ hôi và nước mắt. Hôm nay, hãy cùng mình khám phá 10 cột trụ đã làm nên lòng kiêu hãnh sâu sắc của người Hàn Quốc.
1. 한글 (Hangeul) – Bảng Chữ Cái Của Dân Tộc
Nếu chỉ được chọn một điều để nói về niềm tự hào lớn nhất, chắc chắn 9/10 người Hàn sẽ trả lời là 한글 (bảng chữ cái Hàn Quốc). Đây không chỉ là một hệ thống chữ viết, nó là một biểu tượng của sự độc lập, trí tuệ và tình yêu thương dân tộc. Trước thế kỷ 15, người Hàn phải sử dụng chữ Hán (Hanja) vô cùng phức tạp, khiến phần lớn dân thường mù chữ. Vua Sejong Đại Đế, một trong những vị vua vĩ đại nhất lịch sử, đã đau đáu trước thực trạng này và cùng các học giả sáng tạo ra Hangeul vào năm 1443.
Điều khiến Hangeul trở nên phi thường chính là tính khoa học và logic của nó. Các phụ âm được tạo hình dựa trên hình dáng của cơ quan phát âm (miệng, lưỡi, cổ họng) khi tạo ra âm thanh đó. Ví dụ, chữ ㄱ mô phỏng hình dáng gốc lưỡi chặn cổ họng. Các nguyên âm được xây dựng dựa trên triết lý về “Thiên-Địa-Nhân” (ㆍ, ㅡ, ㅣ). Sự đơn giản và khoa học này giúp người học có thể nắm vững Hangeul chỉ trong vài giờ. Nó đã mở ra một kỷ nguyên mới cho tri thức, giúp Hàn Quốc đạt tỷ lệ biết chữ gần như 100%, một trong những mức cao nhất thế giới. Đối với người Hàn, Hangeul là minh chứng cho trí tuệ vượt trội của tổ tiên và là di sản văn hóa quý giá nhất.
2. Kỳ Tích Sông Hàn (한강의 기적) – Vươn Lên Từ Đống Tro Tàn
Thế hệ trẻ ngày nay nhìn vào một Seoul hoa lệ (Khám phá Seoul trên Naver Map) và những tập đoàn 재벌 (tập đoàn kinh tế lớn) hùng mạnh như Samsung, Hyundai, LG, khó có thể hình dung được rằng chỉ cách đây 60-70 năm, Hàn Quốc là một trong những quốc gia nghèo đói nhất thế giới, bị tàn phá nặng nề sau Chiến tranh Triều Tiên.
Sự chuyển mình ngoạn mục từ một nước nhận viện trợ thành một nước đi viện trợ, từ một nền kinh tế nông nghiệp lạc hậu thành một gã khổng lồ công nghệ toàn cầu, được thế giới gọi là “Kỳ tích sông Hàn”. Niềm tự hào này không đến từ sự may mắn. Nó đến từ sự hy sinh của thế hệ ông bà, cha mẹ họ - những người đã làm việc 14-16 tiếng mỗi ngày trong các nhà máy, công trường. Nó đến từ tinh thần 빨리빨리 (“nhanh lên, nhanh lên”), thúc đẩy sự phát triển với một tốc độ không tưởng. Và nó đến từ ý chí sắt đá của một dân tộc quyết không chấp nhận số phận. Mỗi chiếc smartphone Samsung, mỗi chiếc xe Hyundai lăn bánh trên đường phố thế giới đều là một lời nhắc nhở về hành trình gian khổ nhưng đầy vinh quang đó.
3. Làn Sóng 한류 (Hallyu) – Sức Mạnh Mềm Chinh Phục Thế Giới
Từ một niềm tự hào nội tại, Hallyu đã trở thành niềm kiêu hãnh hướng ra bên ngoài. Vào những năm 90, không ai có thể ngờ rằng văn hóa đại chúng của một quốc gia nhỏ bé ở Đông Á lại có thể tạo ra một cơn địa chấn toàn cầu. Bắt đầu từ những bộ phim truyền hình lãng mạn, Hallyu đã bùng nổ với K-pop và gần đây nhất là điện ảnh.
Sự trỗi dậy của BTS, nhóm nhạc không chỉ phá vỡ các kỷ lục âm nhạc mà còn phát biểu tại Liên Hợp Quốc (Xem BTS phát biểu tại UN), hay chiến thắng lịch sử của bộ phim “Parasite” (Ký Sinh Trùng) (Xem Trailer “Parasite”) tại lễ trao giải Oscar, không chỉ là thành công của các nghệ sĩ. Đối với người Hàn, đó là sự công nhận của thế giới dành cho văn hóa và sự sáng tạo của họ. Hallyu đã thay đổi hoàn toàn hình ảnh của Hàn Quốc trong mắt bạn bè quốc tế, từ một đất nước bị chiến tranh tàn phá thành một biểu tượng của sự sành điệu, sáng tạo và hiện đại.
4. Lịch Sử 5,000 Năm Và Tinh Thần Bất Khuất
Người Hàn Quốc mang trong mình một niềm tự hào sâu sắc về lịch sử lâu đời và đặc biệt là khả năng phục hồi phi thường của dân tộc. Trải qua hàng ngàn năm, bán đảo Triều Tiên luôn phải đối mặt với các cuộc xâm lược từ những cường quốc láng giềng. Thế nhưng, họ chưa bao giờ bị đồng hóa.
Họ tự hào kể về những vị anh hùng dân tộc như Đô đốc Yi Sun-sin (이순신), người đã chỉ huy hạm đội 12 chiếc thuyền rùa đánh bại hơn 300 tàu chiến Nhật Bản (Tượng Đô đốc Yi Sun-sin tại Gwanghwamun). Họ tự hào về phong trào kháng Nhật giành độc lập, về sự kiên cường trong những năm tháng thuộc địa tăm tối. Lịch sử đầy đau thương đó đã hun đúc nên một tinh thần dân tộc quật cường, một sự đoàn kết mạnh mẽ khi đối mặt với ngoại xâm. Tinh thần này vẫn chảy trong huyết quản của người Hàn hiện đại, thể hiện qua sự ủng hộ cuồng nhiệt cho đội tuyển quốc gia hay sự đồng lòng trong các cuộc khủng hoảng.
5. Văn Hóa Ẩm Thực Độc Đáo (한식)
한식 (ẩm thực Hàn Quốc) không chỉ là đồ ăn, nó là triết lý, là y học, và là sợi dây kết nối cộng đồng. Người Hàn tự hào về một nền ẩm thực lành mạnh, cân bằng dựa trên nguyên tắc Âm-Dương và Ngũ hành, thể hiện qua năm màu sắc (trắng, đen, xanh, đỏ, vàng) trong các món ăn.
Biểu tượng tối cao của niềm tự hào này chính là Kimchi. Hơn cả một món ăn, Kimchi là linh hồn của bữa cơm Hàn. Văn hóa muối Kimchi chung của cả cộng đồng, được gọi là 김장 (văn hóa muối Kimchi chung), đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại (Tìm hiểu thêm về Kimjang). Nó thể hiện tinh thần chia sẻ, hợp tác và sự chuẩn bị cho mùa đông dài. Khi một người Hàn nói “hãy đến ăn cơm nhé”, đó là một lời mời gọi của tình thân, của 정 (tình cảm gắn bó sâu sắc) – một khái niệm tình cảm mà chúng ta sẽ nói đến sau.
6. Công Nghệ Tiên Tiến Và Cơ Sở Hạ Tầng Hiện Đại
Niềm tự hào về “Kỳ tích sông Hàn” được thể hiện rõ nhất qua công nghệ và cơ sở hạ tầng. Hàn Quốc là một trong những quốc gia có tốc độ Internet nhanh nhất thế giới. Bạn có thể tìm thấy Wi-Fi miễn phí ở khắp mọi nơi, từ tàu điện ngầm đến xe buýt.
Hệ thống giao thông công cộng của họ là một niềm ghen tị của nhiều quốc gia phát triển. Tàu điện ngầm ở Seoul sạch sẽ, chính xác đến từng phút và vô cùng tiện lợi. Tàu cao tốc KTX (Tìm hiểu về KTX) kết nối cả đất nước, rút ngắn khoảng cách địa lý. Sự hiệu quả, tốc độ và tiện nghi này là minh chứng cho một quốc gia luôn hướng về tương lai.
7. Nền Dân Chủ Do Nhân Dân Đấu Tranh Mà Có
Không giống như nhiều quốc gia được “trao cho” dân chủ, nền dân chủ của Hàn Quốc được đổi bằng xương máu và nước mắt của người dân. Họ đã trải qua nhiều thập kỷ dưới chế độ độc tài quân sự. Niềm tự hào về nền dân chủ của họ gắn liền với những cuộc đấu tranh không khoan nhượng, mà đỉnh điểm là Phong trào Dân chủ Gwangju năm 1980 (Tìm hiểu về Phong trào Dân chủ Gwangju).
Gần đây nhất, cuộc Cách mạng Nến năm 2016-2017 đã cho cả thế giới thấy sức mạnh của nền dân chủ Hàn Quốc. Hàng triệu người dân đã ôn hòa xuống đường mỗi cuối tuần, thắp nến yêu cầu phế truất một vị tổng thống tham nhũng. Và họ đã thành công. Điều này cho thấy một ý thức công dân vô cùng cao, một niềm tin mãnh liệt rằng chính người dân mới là chủ nhân thực sự của đất nước.
8. Tinh Thần Hiếu Học (교육열)
교육열 (nhiệt huyết giáo dục) là một đặc điểm không thể tách rời của xã hội Hàn Quốc. Họ tin rằng giáo dục là con đường duy nhất để thay đổi số phận và vươn lên trong xã hội. Sự đầu tư cho giáo dục của các gia đình Hàn là vô cùng lớn. Kỳ thi đại học 수능 (kỳ thi đại học) được coi là sự kiện trọng đại của cả quốc gia, ngày mà các chuyến bay phải thay đổi lịch trình để không làm ồn ảnh hưởng đến thí sinh.
Dù hệ thống giáo dục này tạo ra một áp lực cạnh tranh khủng khiếp, người Hàn vẫn tự hào về nó. Bởi chính tinh thần hiếu học này đã tạo ra một lực lượng lao động có trình độ cao, có tay nghề, trở thành động lực chính cho sự phát triển kinh tế và công nghệ của đất nước.
9. Tình Cảm Gắn Bó Đặc Biệt – Jeong (정)
정 (tình cảm gắn bó sâu sắc) là một từ mà không một ngôn ngữ nào khác có thể dịch chính xác. Nó là một thứ tình cảm phức tạp, một sự gắn kết sâu sắc được hình thành qua thời gian giữa con người với nhau, thậm chí là với cả đồ vật và nơi chốn. Nó là sự pha trộn giữa tình yêu, lòng trắc ẩn, sự đồng cảm, tình bạn và lòng trung thành.
Jeong là khi bà chủ quán ăn quen cho bạn thêm một đĩa 반찬 (món ăn phụ) miễn phí. Jeong là khi đồng nghiệp ở lại giúp bạn làm nốt việc dù họ đã xong việc của mình. Jeong là sợi dây vô hình gắn kết xã hội Hàn Quốc, tạo nên một ý thức cộng đồng mạnh mẽ. Dù đôi khi nó có thể dẫn đến sự can thiệp quá sâu vào đời tư, người Hàn vẫn xem Jeong là một giá trị nhân văn cao đẹp, một thứ tình cảm ấm áp mà xã hội phương Tây đề cao chủ nghĩa cá nhân không có được.
10. Những Thành Tựu Thể Thao Vang Dội
Trên đấu trường quốc tế, thể thao là một trong những cách mạnh mẽ nhất để thể hiện niềm tự hào dân tộc. Người Hàn tự hào về vị thế cường quốc trong các môn thể thao như bắn cung, trượt băng tốc độ cự ly ngắn, taekwondo.
Nhưng có lẽ không có sự kiện nào có thể sánh được với kỳ World Cup 2002 do Hàn Quốc và Nhật Bản đồng đăng cai. Hình ảnh hàng triệu người hâm mộ mặc áo đỏ đổ ra quảng trường, cùng nhau cổ vũ cho đội tuyển quốc gia lọt vào đến bán kết đã trở thành một biểu tượng cho sự đoàn kết và tinh thần dân tộc (Xem những khoảnh khắc đáng nhớ của World Cup 2002). Gần đây, những ngôi sao như vận động viên trượt băng nghệ thuật Kim Yuna hay cầu thủ bóng đá Son Heung-min đã trở thành những “người hùng quốc dân”, là hiện thân cho tài năng và ý chí của người Hàn Quốc trên trường quốc tế.
Lời Kết
Niềm tự hào của người Hàn Quốc không phải là một sự kiêu ngạo vô căn cứ. Nó được tôi luyện trong gian khó, được xây dựng từ những thành tựu phi thường và được gắn kết bởi những giá trị văn hóa sâu sắc. Đó là niềm tự hào về một bảng chữ cái của riêng mình, về một nền kinh tế vươn lên từ tro tàn, về một nền văn hóa đang chinh phục cả thế giới, và trên hết, là niềm tự hào về một tinh thần dân tộc không bao giờ chịu khuất phục.
Hiểu được những điều này, chúng ta sẽ không chỉ thấy một Hàn Quốc hào nhoáng qua phim ảnh, mà sẽ thấy một dân tộc có chiều sâu, có nội lực và vô cùng đáng ngưỡng mộ.
Đối với bạn, niềm tự hào nào của người Hàn Quốc là ấn tượng và đáng ngưỡng mộ nhất? Hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn ở phần bình luận bên dưới nhé!
Đang tải bình luận...